Tatiana Koleva, Goska Isphording & Ruben Kieftenbelt

Bestaat er een uitdagender, spannender combinatie van instrumenten dan die van klavecimbel en slagwerk? Het was in ieder geval één van de favoriete duo-bezettingen van Iannis Xenakis (1922 – 2001). In de stukken die hij voor dit tweetal schreef neemt hij de percussieve eigenschappen van het klavecimbel onder de loep, terwijl tegelijkertijd de uitgesproken lyrische mogelijkheden in contrast tot het slagwerk worden uitgelicht.

Drie van deze werken uit de jaren ‘80 van de vorige eeuw vormen de basis voor het programma ‘Rencontres: Xenakis on wire’ van vanavond. De titel daarvan verwijst niet alleen naar de Franse origine van de composities (Xenakis leefde het grootste gedeelte van zijn leven in Parijs en verwierf in 1965 de Franse nationaliteit), maar vooral ook naar de ontmoeting tussen verschillende culturen en generaties van uitvoerders en componisten. Arnold Marinissen becommentarieert het programma als hedendaags componist en slagwerker met Des bruits qui ne parlent pas. Het op een essay van Simone Weil uit 1939 geïnspireerde werk is een pacifistisch pleidooi dat  onmiskenbaar de goedkeuring van verzetstrijder Xenakis zou hebben gekregen.

Ruim 100 jaar na zijn geboorte en 20 na zijn dood, ontketenen de muzikale bouwwerken van de Grieks-Franse componist en architect nog altijd een tomeloze energie en zeggingskracht. Die doen anno 2024 eigenlijk behoorlijk denken aan populaire stromingen als rap, techno en house, vonden Tatiana Koleva (slagwerk) en Goska Isphording (klavecimbel). Ze besloten daarop tot een herinterpretatie van zijn composities. Ruben Kieftenbelt is daarbij van onschatbare waarde; met zijn live elektronica en geluidsontwerp voorziet hij Xenakis’ muziek van een nieuw, 21e-eeuws perspectief.

Koleva en Isphording doen ook een duit in het zakje met een tweetal door henzelf geschreven stukken. Doelbewust plaatsen ze tegenover het monumentale karakter van Oophaa, Rebonds en Komboi twee nogal intieme stukken. Zo is Four days North, three days West een breekbare zoektocht naar houvast in dystopische tijden. In Icicles & Rays laat Koleva een vibrafoon op zijn kwetsbaarst klinken.