Helena Basilova

Pianiste Helena Basilova brengt een programma met drie componisten uit opeenvolgende generaties: Olivier Messiaen, zijn student Tristan Murail en Karen Tanaka, die op haar beurt bij Murail gestudeerd heeft. Het concert beweegt van vroege stukken waarin Messiaen terugkijkt naar Debussy, naar een complexere taal in Vingt regards sur l’Enfant Jésus, vanwaar Murail het stokje overneemt, door naar Tanaka die uiteindelijk terugkeert naar eenvoud.

Messiaen en Tanaka hebben gemeen dat in hun muziek een fascinatie en liefde voor de natuur verwerkt is. Terwijl zich dat bij Messiaen vooral uitte in het verwerken van vogelzang in zijn muziek, heeft Tanaka haar blik breder gericht. In haar muziek kan ze proberen de essentie van kristalstructuren op te roepen, een portret schetsen van het diepste wezen van een dier, of de buitenwerelds golvende sluiers van het noorderlicht.

Murail is verwant aan Messiaen in de opeenvolging van toonstapelingen die een eigen logica volgen. Ze vallen buiten het klassieke harmonische systeem dat door Arnold Schönberg en zijn studenten opzij geschoven werd, maar sluiten evenmin aan bij het berekenende serialisme dat de uiterste consequentie was van de omwenteling die Schönberg in gang zette. De werken van Messiaen in het concert dateren van voor zijn toepassing van vogelzang. Huit Préludes is een jeugdwerk met invloeden van Claude Debussy. In Vingt regards sur l’Enfant Jésus was zijn harmonische taal veel verder ontwikkeld. Tanaka maakt de cirkel rond met een terugkeer naar eenvoud.